Τετάρτη 29 Ιουνίου 2011

Παύλος Τσίμας: "Δεν το αγαπώ το δελτίο"

Κάθε βράδυ έχει τη δικιά του γωνία στο σπίτι μου. Πάνω δεξιά. Το ραντεβού είναι στις 8. Τα νέα που σχολιάζει πολλές φορές… πονάνε. Δεν είναι και ο τυπικός μουσαφίρης, που θα χαϊδέψει τα αυτιά του νοικοκύρη. Κι όμως… Ο Παύλος Τσίμας δεν είναι ο δημοσιογράφος της κορώνας! Για την ακρίβεια, θα ήθελα να είναι αυτός που θα μου ανακοινώσει το τέλος του κόσμου. 
Θυμάστε ποια ήταν η τελευταία καλή είδηση που ακούσατε;
Δεν την άκουσα. Την είδα με τα ίδια μου τα μάτια. Ήμουν εκεί. Στην Βαρκελώνη. Πτωχευμένοι, αλλά πρωταθλητές Ευρώπης...
Υπήρξαν στιγμές που νιώσατε μεγάλη συναισθηματική φόρτιση λόγω της επικαιρότητας πριν ή κατά τη διάρκεια του δελτίου ειδήσεων;

Και να έτυχε, θα το έκρυψα. Πιστεύω ότι οι ειδήσεις δεν πρέπει να προσπαθούν να συγκινήσουν εκείνους που τις παρακολουθούν. Πολύ περισσότερο εκείνους που τις λένε...

Συνήθως στο δελτίο προσπαθείτε να αποφορτίσετε το κλίμα, είστε συνήθως πιο ψύχραιμος και κουλ από τον Γιάννη Πρετεντέρη για παράδειγμα. Υπήρξε στιγμή όμως που νιώσατε οργή; Που θα θέλατε να πείτε πολλά παραπάνω και συγκρατηθήκατε;
Είμαι γενικά ψύχραιμος. Είναι το κουσούρι μου. Κι έχω ασκηθεί, πολλά χρόνια τώρα, να συγκρατούμαι και να μην τα λέω ποτέ τα «παραπάνω». Χρειάζεται λίγο ζεν σ αυτή τη δουλειά...

Ο Δημήτρης Καμπουράκης δήλωσε στο DT ότι οι “έλληνες δημοσιογράφοι έχασαν την είδηση της δεκαπενταετίας, την “πτώχευση” της χώρας”… Ποια είναι η γνώμη σας;
Έχει ένα δίκιο. Αλλά επιτρέψτε μου να σας πω μια προσωπική ιστορία. Τον Μάρτιο του 2009, όταν ο Καραμανλής έλεγε πως είμαστε «θωρακισμένοι», παρουσίασα μια «Έρευνα» με θέμα «η Ελλάδα κινδυνεύει με πτώχευση». Η μόνη αντίδραση ήταν ένα τηλεφώνημα ενός υπουργού: «μην λές βλακείες»... Μπορεί να ήταν ήδη αργά, αλλά θέλω να πω ότι η πτώχευση της Ελλάδας είναι από τις ειδήσεις που και να την έλεγες, πριν συμβεί, κανείς δεν θα σε άκουγε και αν επέμενες θα σε έπαιρναν με τα λεμόνια. Το έχω πάθει κι αυτό. Ξέρεις τι βρισίδι ακούσαμε με τον Τέλογλου, όταν κάναμε μια εκπομπή στο «Μαύρο Κουτί», τότε που μεσουρανούσε η τρέλα με το χρηματιστήριο, και προσπαθούσαμε να πούμε «προσέξετε, είναι φούσκα»;

Στην Ισλανδία, μετά την κατάρρευση της οικονομίας της, ο λαός στράφηκε και εναντίον δημοσιογράφων. Πιστεύετε πως στην Ελλάδα μπορεί να συμβεί το ίδιο;
Πολύ περισσότερο από αλλού. Γιατί πουθενά αλλού, σε καμιά άλλη χώρα, οι δημοσιογράφοι (κάποιοι δημοσιογράφοι, τέλος πάντων, αλλά αυτοί έδιναν τον τόνο) δεν κατέβαλαν τόση προσπάθεια, τόσα χρόνια, να πείσουν τους ανθρώπους ότι είναι παντογνώστες, παντοδύναμοι, τα ξέρουν όλα, τα μπορούν όλα, απονέμουν δικαιοσύνη, λύνουν προβλήματα, λύνουν και δένουν. Αφού, λοιπόν, τους ζητήσαμε τόσο θαυμασμό, δεν μπορούμε να παραπονιόμαστε που τώρα μας ανταποδίδουν τέτοια περιφρόνηση.

6. Έχουν μερίδιο οι έλληνες δημοσιογράφοι για την κρίση;
Δεν ξέρω πως αισθάνονται οι άλλοι, εγώ πάντως συχνά νιώθω τύψεις. Όχι ότι ήταν στο χέρι μου ή στο χέρι των ΜΜΕ να προλάβουν το κακό. Δεν έχουν τέτοια δύναμη. Η δύναμή τους είναι σε μεγάλο βαθμό παραμύθι. Αλλά έπρεπε να δούμε πιο καθαρά, πιό έγκαιρα, και να φωνάξουμε πιο δυνατά.

7. Υπάρχει μερίδα του Τύπου αλλά και κόσμος που θεωρούν πως το δελτίο του MEGA στηρίζει την κυβέρνηση. Τι τους απαντάτε;
Θα απαντούσα ότι και στην κυβέρνηση λένε ότι το δελτίο του MEGA τους κάνει ζημιά, ότι τους κάνει αντιπολίτευση. Αλλά, μπορώ να μιλήσω για τον εαυτό μου μόνον: εγώ ούτε να στηρίξω, ούτε να ρίξω κανέναν θέλω. Προσπαθώ να λέω την γνώμη μου, όταν έχω γνώμη, και βασανίζομαι πολύ για να την διαμορφώσω, χωρίς να σκέφτομαι αν η γνώμη μου αρέσει ή δεν αρέσει στην κυβέρνηση, την αντιπολίτευση ή το τηλεοπτικό κοινό το ίδιο. Και χωρίς να πιστεύω ότι η γνώμη μου, η γνώμη οποιασδήποτε ομιλούσας κεφαλής σε ένα δελτίο, μπορεί να αλλάξει τον ρου της ιστορίας...

Γιατί οι Έλληνες αρνούνται να αλλάξουν και διατηρούν κατάλοιπα της τουρκοκρατίας σε ό,τι έχει να κάνει με τη σχέση τους με το Κράτος και τους πολιτικούς;
Δεν φταίνε οι Έλληνες. Δεν έχουμε κουσούρι ως ράτσα. Όταν βρεθούμε εκτός συνόρων μια χαρά τα πάμε. Αλλά το μοντέλο «Ελλάς» λειτουργεί με τις προδιαγραφές μιας καχεκτικής οικονομικής και πολιτικής ελίτ. Και μας αδικεί όλους...

Πόσο πολύ απέχει ο Παύλος του “Ριζοσπάστη” και του “902” από τον Παύλο του 2011;
Είμαι 20 χρόνια μεγαλύτερος, 15 κιλά βαρύτερος, έχω αλλάξει απόψεις σε πολλά- αναπόφευκτο: όταν αλλάζει η πραγματικότητα, θα ήταν επικίνδυνο να μην αλλάζουν οι απόψεις- αλλά ο ίδιος έχω αλλάξει; Οι άλλοι θα το κρίνουν, όχι εγώ. Ζω πάντως με την ίδια γυναίκα, κάνω παρέα με τους ίδιους φίλους, αγαπώ τα ίδια πράγματα και υποστηρίζω την ίδια ομάδα...

 Τι θα θέλατε παρά πολύ να κάνετε αλλά δεν μπορείτε αυτή τη στιγμή;
Δεν έχεις ακούσει τον στίχο του Σαββόπουλου: «τα όνειρά σου μην τα λες, γιατί μια μέρα κρύα μπορεί και οι φροϋδιστές να ρθουν στην εξουσία»;

 Τι λέτε στους φίλους σας; Υπάρχει ελπίδα; Και αν “ναι”, νιώθετε πως τους πείθετε;
Όλοι θέλουν να πιστέψουν ότι υπάρχει ελπίδα. Και υπάρχει, νομίζω. Μόνο που, όπως στις παλιές καλές ταινίες, το χάπι εντ θα έρθει μετά από πολλές ακόμη περιπέτειες και βάσανα. Και μετά θα πρέπει να ζήσουμε το σίκουελ...

Έχετε δύο κόρες.
Η μεγαλύτερη σπουδάζει Οικονομία και Πολιτική σε Πανεπιστήμιο της Αγγλίας. Η μικρότερη πηγαίνει σχολείο.

Ενθαρρύνατε την κόρη σας να επιλέξει αυτή την κατεύθυνση;
Όχι. Δεν ανακατεύτηκα. Ή τουλάχιστον όχι άμεσα. Ίσως την επηρέασα έμμεσα, όπως μπορεί να γίνει με τους γονείς χωρίς να το καταλάβουν ή να το επιδιώκουν.

Τι σας λέει, θα γυρίσει στην Ελλάδα;
Φοβάμαι όχι.

Εσείς θέλετε να γυρίσει;
Ως πατέρας φυσικά και θα ήθελα να γυρίσει. Ως λογικός άνθρωπος της λέω «εντάξει, μην γυρίσεις, κάτσε λίγο ακόμα».

Η άλλη κόρη σας προς τα πού «βλέπει»;
Είναι μικρή ακόμη. Είναι πολύ τυχεροί οι άνθρωποι που ανακαλύπτουν από μικροί ότι έχουν μια ισχυρή κλίση και την ακολουθούν. Οι περισσότεροι όμως ψάχνονται μέχρι τα 30 τους.

Εσείς μέχρι πότε ψαχνόσασταν; Πότε πήρατε την απόφαση να ακολουθήσετε τη δημοσιογραφία;
Ποτέ στην πραγματικότητα. Έγινα δημοσιογράφος από προξενιό δεν το διάλεξα ποτέ. Κατά καιρούς ονειρεύτηκα πολλά άλλα πράγματα, εκτός από τη δημοσιογραφία.



Τι ονειρευτήκατε;
Ήθελα να γίνω επαγγελματίας αθλητής, για την ακρίβεια Ολυμπιονίκης. Ήμουν αθλητής του στίβου στον Παναθηναϊκό και το όνειρό μου ήταν να φτάσω σε επίπεδο Ολυμπιακών Αγώνων αλλά δεν είχα τα κότσια.

Σε ποιο άθλημα;
Ξεκίνησα από δρόμους ημιαντοχής και κατέληξα στα 400 μέτρα.

Και τι έγινε στη συνέχεια; Υπήρξε κάποιος τραυματισμός; Γιατί δεν συνεχίσατε;
Όχι έγινε η κατάληψη της Νομικής και με πιάσανε. (γέλια)

Μα ήσασταν δρομέας, πώς σας πιάσανε;
Ναι, κι όμως με πιάσανε. (γέλια ξανά). Με πιάσανε και στη συνέχεια έγινε διακοπή της αναβολής μου οπότε υποχρεώθηκα να πάω στρατό κι έτσι η αθλητική μου καριέρα ματαιώθηκε βιαίως.

Σας έμεινε απώθημενο;
Ναι, γι’ αυτό τρέχω στο γήπεδο κάθε Κυριακή.

Και μετά…
Η μοίρα μου θα ήταν να γίνω δικηγόρος, όπως ήταν η οικογενειακή παράδοση. Στην οικογένεια ήταν όλοι δικηγόροι ή δικαστές. Μοιραία θα γινόμουν κι εγώ… Πήρα πτυχίο, έκανα άσκηση, πήρα άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, έκανα για δύο χρόνια τον δικηγόρο…

Σας άρεσε;
Όχι. Αποφάσισα να σταματήσω τη δικηγορία όταν ο θείος μου, επικεφαλής του δικηγορικού γραφείου στο οποίο δούλευα με έστειλε να προσδιορίσω μια αγωγή που ήταν πάρα πολύ κρίσιμη, για έναν πάρα πολύ σημαντικό πελάτη και μου είπε “θα δώσεις με τρόπο ένα 500άρικο στον γραμματέα για να σου δώσει γρήγορη δικάσιμο”. Εγώ ντράπηκα φοβερά και είπα πως αυτό το πράγμα στην ζωή μου δεν θα το κάνω και δεν έδωσα το 500αρικο, με αποτέλεσμα η υπόθεση να προσδιοριστεί σε δύο χρόνια και ο πελάτης να γίνει έξαλλος και να φύγει από το γραφείο. Ήταν μια κρίσιμη στιγμή και αποφάσισα ότι η δικηγορία δεν ήταν για μένα.

Δηλαδή γίνατε δημοσιογραφος για… ένα 500αρικο;
Όχι. Η ιστορία έχει ως εξής… Ήμουν ένα σχετικά απείθαρχο στέλεχος ενός κόμματος της Αριστεράς και με πηγαίνανε για διαγραφή. Κάποιος άνθρωπος που με συμπαθούσε για κάποιο λόγο είπε «αντί να τον διαγράψουμε δεν τον κάνουμε δημοσιογράφο, που εν πάση περιπτώση η απειθαρχία του δεν θα μας δημιουργεί προβλήματα;» κι έτσι με έστειλαν στον Ριζοσπάστη. Κάτι σαν «δυσμενή πολιτική μετάθεση». Από το προξενιό αυτό προέκυψε έρωτας κι αγάπησα πολύ αυτό που κάνω.

Κάνοντας μια μικρή αποτίμηση για την έως τώρα πορεία σας. Αισθάνεστε ευτυχισμένος; Κοιμάστε ήσυχος τα βράδια;
Αισθάνομαι κατά βάση τυχερός. ΄Μου δόθηκαν πολλές ευκαιρίες. Είχα συνήθως τη δυνατότητα να κάνω πραγματικά αυτό που αγαπάω και που μ’ αρέσει. Και τώρα η εκπομπή που κάνω, η Έρευνα, είναι κάτι που το αγαπάω, που το πιστεύω, μ’ αρέσει… Είμαι ευτυχισμένος που την κάνω. Θεωρώ ότι είναι κάτι που μ’ εκπροσωπεί και είναι δημιουργικό. Το δελτίο όχι και τόσο.

Γιατί;
Η δουλειά που αγαπάω είναι η έρευνα. Το δελτίο το σέβομαι γιατί είναι μια πολύ σοβαρή δουλειά, είμαι σε ένα δελτίο που έχει πάρα πολύ μεγάλη απήχηση… Αλλά δεν μπορώ να πω ότι το αγαπάω κιόλας.

Έχετε έρθει σε δύσκολη θέση; Όταν τα γεγονότα δεν είναι και τόσο ευχάριστα και οι απόψεις που θα ακουστούν να μην ηχούν όμορφα στα αυτιά των Ελλήνων…  
Προφανώς έρχεσαι σε δύσκολη θέση υπό την έννοια ότι θα πρέπει να σεβαστείς την πειθαρχία ενός δελτίου. Το δελτίο δεν είναι η εκπομπή μου, δεν μπορώ να φτιάχνω το δελτίο κατά τα γούστα και τη γνώμη μου. Αυτοπεριορίζομαι συνειδητά στη συμβολή που μπορεί να έχω. Λέω την άποψή μου, όταν μπορώ να την πω. Εννοείται πως ακόμα και όταν διαφωνώ με όσα λέει κάποιος άλλος και πάλι αυτοπειθαρχώ. Και απλώς λέω τη γνώμη μου. Δεν εκφράζω ανοιχτά τη διαφωνία μου γιατί θεωρώ ότι δεν μπορώ να το κάνω σε ένα δελτίο. Ή όταν συμβαίνουν διάφορα περιστατικά προτιμώ να μην παίρνω μέρος. Όταν βγήκε ο Τζαβάρας κι έβριζε το δελτίο προτίμησα να μείνω σιωπηλός. Δεν ήθελα να μπλέξω σ’ αυτόν τον καβγά τον οποίο ήταν αδύνατο να διεξάγεις εκείνη την ώρα και με την πίεση χρόνου που έχει ένα δελτίο.

Δεν παίρνετε μέρος σε μάχες εντυπώσεων…
Να σου πω την αλήθεια το σιχαίνομαι. Ένα πράγμα που έμαθα στα χρόνια που είμαι δημοσιογράφος από ανθρώπους που σέβομαι πολύ είναι ότι πρέπει να είσαι πολύ ψυχρός. Ότι το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί να κάνει ένας δημοσιογράφος είναι να εμπλακεί συναισθηματικά σε αυτό που ερευνά… Να θυμώνει ή να ευχαριστιέται με τις ειδήσεις τις οποίες χειρίζεται. Αυτό δεν νομίζω ότι είναι σωστό. Υπάρχει  ένα αμερικάνικο ρητό το οποίο μου αρέσει πολύ. “Αν αγαπάς τους ελέφαντες μην κάνεις ρεπορτάζ στο τσίρκο”.

Νιώσατε ποτέ ότι αδικηθήκατε; Είτε από συναδέλφους είτε από απλό κόσμο… Παρεξήγησαν ίσως προθέσεις ή λεγόμενά σας…
Κάνοντας 30 χρόνια αυτή τη δουλειά φαντάζομαι ότι έχω αδικήσει περισσότερους απ’ ότι με αδίκησαν. Δεν δικαιούμαι να παραπονιέμαι.

Έχετε πάρει ποτέ τηλέφωνο κάποιον να παραπονεθείτε;
Όχι, εκτός κι αν έχω μια οικειότητα. Αν γράψει κάτι και νομίζω ότι μ’ αδικεί επικοινωνώ μαζί του και του δίνω μια εξήγηση. Συνήθως όμως ισχύει το παλιό ρητό «μην παραπονιέσαι και μην δίνεις εξήγηση». Το να σ’ αδικούν είναι μέρος της ζωής ιδίως όταν κάνεις κάτι που γίνεται δημόσια. Δυστυχώς και το να αδικείς επίσης!

Ο Στρος Καν είναι αδικημένος;
(γέλια) Πρέπει να περιμένουμε… Η αλήθεια είναι ότι είχα την ίδια ενόχληση με πολλούς άλλους που πιστεύουν ότι στον δικό μας πολιτισμό δεν θα πρέπει να διαπομπεύονται έτσι οι άνθρωποι πριν από τη δίκη τους. Από την άλλη, στον αμερικάνικο πολιτισμό η διαπόμπευση είναι μέσα στην κουλτούρα τους. Είναι μέρος ενός σόου. Από τη μια έχεις την ενόχληση για τη διαπόμπευση αλλά από την άλλη δεν μπορείς και να μην θαυμάσεις το σύστημα των αμερικάνων. Ότι δεν έχει σημασία ποιος είσαι, ότι η δικαιοσύνη είναι γρήγορη, ότι απονέμεται με τον ίδιο τρόπο στον πανίσχυρο και διάσημο και κατά τον ίδιο τρόπο στον ασήμαντο. Θαυμάζω το γεγονός πως ο Μέιντοφ ο απατεώνας που ήταν ταυτόχρονα το ισχυρότερο πρόσωπο της Wall Street συνελήφθη και η δίκη του έγινε μέσα σε ένα μήνα και αυτός μπήκε φυλακή. Στη χώρα μας αν είσαι διάσημος θα παίρνεις προθεσμίες μέχρι να απολογηθείς, αν σε καλέσουν ποτέ! Το ζηλεύεις αυτό.

Στους Έλληνες αρέσουν επίσης και οι θεωρίες συνομωσίας…
Αν γινόταν παγκοσμίως ένας διαγωνισμός τύπου Eurovision και κάθε χώρα έστελνε τις δικές της θεωρίες συνομωσίας τα ελληνικά προκριματικά θα είχαν φοβερή πλάκα γιατί έχουμε άπειρες τέτοιες θεωρίες.

Παίρνοντας ως case study την περίπτωση Στρος Καν, πιστεύετε πως αν έλληνας πολιτικός το έκανε αυτό θα το συγχωρούσαν; Θα κατέβαινε ξανά στον πολιτικό στίβο σε περίπτωση που αθωωνόταν;
Πρέπει να τραβήξουμε μια διαχωριστική γραμμή. Ο πολιτικός που αγαπά τις γυναίκες κι έχει εξωσυζυγικές σχέσεις, να με συγχωρείτε, δεν θεωρείται αμαρτία αυτό. Όπως το σκέφτομαι δεν με πειράζει καθόλου. Ο πολιτικός που κατηγορείται για βιασμό, που άσκησε δηλαδή βία σε μια ανυπεράσπιστη γυναίκα δεν νομίζω ότι ακόμη κι εδώ θα του το συγχωρούσαν.

Κι αν αποδεδειγμένα έχει πλησιάσει μια γυναίκα κατώτερη στην ιεραρχια. Από τη στιγμή που ασκεί εξουσία…
Στον προσωπικό μου κώδικα είναι ενοχλητικό. Είναι αλητεία να κάνεις κατάχρηση εξουσίας. Από την άλλη… Μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, ξέρουμε ότι στην Ελλάδα, κάθε μέρα, σε κάποιο γραφείο κάποιος προϊστάμενος παρενοχλεί την υφιστάμενή του. Είναι ανήθικο.

Ακούστηκε σοκαριστικό αυτό…
Προσπαθώ να διαχωρίζω τον δημοσιογράφο από τον καθηγητή του κατηχητικού. Είμαι δημοσιογράφος.

Η εμπειρία σας λέει ότι υπάρχει περίπτωση να αλλάξει κάτι ριζικά στο πολιτικό σύστημα την επόμενη πενταετία;
Δεν μπορώ να κάνω τον προφήτη. Στατιστικά σε όποια χώρα έχει παρέμβει το ΔΝΤ με αντίστοιχο τρόπο όπως της Ελλάδας, το παλιό πολιτικό σκηνικό 9 φορές στις 10 δεν επεβίωσε. Για παράδειγμα στην Τουρκία. Το ΔΝΤ πήγε εκεί το 2001 και το 2003 είχαν εξαφανιστεί τέσσερα πολιτικά κόμματα που είχαν κυβερνήσει τα προηγούμενα 15 χρόνια. Τα κόμματα των τεσσάρων τελευταίων πρωθυπουργών της Τουρκίας (Τσιλέρ, Γιλμάζ, Ντεμιρέλ, Ετσεβίτ) έξαφανίστηκαν από το πολιτικό χάρτη της Τουρκίας.

Η κρίση πλήττει και τα media. Απειλείται η δημοσιογραφία;
Η δημοσιογραφία όπως την ξέραμε, ναι, δεν έχει πολύ μέλλον. Αλλά ο κόσμος θα συνεχίσει να χρειάζεται δημοσιογράφους, ο κόσμος θα συνεχίσει να διαβάζει εφημερίδες. Η μορφή της δημοσιογραφίας θα αλλάξει. Και ενδεχομένως και πολλά πρόσωπά που σήμερα είμαστε επί σκηνής θα πάψουμε να είμαστε. Είναι λάθος να πει κανείς ότι «η κρίση πλήττει και τα media». Θα έλεγα ότι «η κρίση θα πλήξει κυρίως τα media» τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου